1509’un 22 Ağustos günü Osmanlı’nın Payitaht’ı İstanbul için küçük bir kıyamet başladı. O tarihten itibaren tam 45 gün devam edecek depremler serisi İstanbul nüfusunun büyük bir bölümünün yok olmasına neden oldu.
1. Takvim sayfaları 22 Ağustos 1509’u gösterdiğinde İstanbul kıyamet gibi bir güne uyanır.
2. Bunun nedeni ise gece yarısı başlayan ve tam 45 gün devam edecek olan büyük İstanbul Zelzelesi’dir.
3. Öyle ki bu afet zincirinde 1200’ün üstünde ev yerle bir olmuş ve yaklaşık 5-6 bin kadar insan yaşamını yitirmiştir.
4. Verilen bilgiler ışığında Divan-ı Hümayun üyesi 3 şahıs da bütün ailesini yitirmiştir. İçlerinde Mustafa Paşa ve ona sadık 360 sipahi de atlarıyla beraber konakta hayatlarını kaybetmiştir.
5. Fatih ve Beyazıt Camii’si, Topkapı Sarayı ve Ayasofya da bu yıkımdan payına düşeni almış ve büyük hasarlar meydana gelmiştir. Ayasofya’nın sıvaları harap olmuş ve su bentleri yıkılmıştır.
6. Devrin sultanı II.Bayezid ise tedbir amaçlı olarak sarayın bahçesine yaptırdığı çadırda günlerce kalmış ve daha sonra Edirne’ye geçmiştir.
7. Meşhur tarihçi ve araştırmacı Celal Şengör’ün edinmiş olduğu bilgilere göre sarsıntılar, Kahire’den dahi hissedilmiştir.
8. Şiddetini merak edenler için ise tek bir tahmin var. Fransız jeolog Xaiver La Picho; bu depremin şiddetinin muhtemelen 8.00 olabileceği tahmininde bulunmuştur.
9. Daha sonra ortaya çıkan belgelerde ise İstanbul Escort Bayan’da hasar almayan tek bir evin bile olmadığı yazılıdır. Zelzele sonrasında bir tsunami bile meydana gelmiştir.
10. Bu tsunami tam 10 metreye kadar yükselen dev dalgalar meydana getirmiş ve Galata Surları’nı bile aşarak kentte tufan oluşturmuştur.
11. Yaşamını yitiren 5 bin şahıs ve yaralanan 10 bine yakın kişi ise o dönemki Osmanlı nüfusunun mühim bir kısmını oluşturuyordu.
12. Jeologlar ise bu korkunç depremi, son yüzyılda Doğu Akdeniz’de meydana gelen en büyük doğal afet olarak tanımlamaktadır.
Kaynaklar: 1, 2, 3